Ez al zaizue iruditzen biderkerta eragiketa “sinpatikoa” dela? Kenketak oso fama txarra duen moduan, biderketa positiboagoa da, ezta? Biderketa taulak ikasi beharra… horixe dauka oztopo.
Nire ikuspegitik taulak buruz jakiteak asko laguntzen du buruzko kalkuluan eta, nola ez, biderketa konplexuagoei edo zatiketei heltzerakoan. Prozesua nola egin da kontua, beste behin. Izan ere “datorren asterako 4ko taula jakin behar duzu” esaldiak dantzan jartzen ditu etxeko kide denak taulak gora eta behera! Eta taulak ikasteak bai eskatu dezake momentu jakin baten memorizatzeko saio tradizional horietako bat egitea, baina epe luzera, asko erabiltzeak ekarriko du taulok benetan barneratzea.
Eta uste dut, hori berori ere egin daitekela jolasetik, eta batez ere, kontzeptua bistatik galdu gabe jardutetik.
Kontzeptuarekin laguntzeko inguruara begira jartriko gara; dendetara, etxera, kalera… Biderketa ekartzen duten egoera asko baitaude inguruan. Egoerok propio eraiki ere egin ahal izango ditugu.
4X2 edo 2×4 biderketa eukiko genuke hemen.
Ontza kopurua kontatzen hasi eta (3×10)x3 izango genituzke.
4×4 biderketa daukagu hemen.
Regletak, nola ez, kontzeptua azpimarratzeko saiakeran bidelagun izango ditugu, beste behin ongi baino hobeto islatzen baitute kontzeptua.
Regletak erabili ezean, koloretako tapoiekin ere jokatu ahal izango dugu. Ondorengo irudietan, tapoi berdeak batekoak dira eta gorriak hamarrekoak. Ikusi argazki sekuentzian biderketa nola egiten den.
Regletekin bezala biderketa planteatuko dugu; marko gisa jarriko ditugu biderkagaiak.
Sortzen den espazioa beteko dugu. 1×1=1 dela, 1×10=10 eta 10×1=10 direla eta 10×10=100 dela jakinda bete dugu espazioa.
Markoa kendu diogu eta emaitza egiten duten kopuruak hartzen ditugu.
Kopuruak kontatzeko prest gaude. 10 bateko (10 tapoi berde) gorriarekin ordezkatzen dugu.
Hamarrekoa ordezkatu dugu eta azken kontaketa egiteko prest gaude.
Emaitza 182 da.
Biderketen eta taulen gaiari, hala ere, heldu izan diogu lehenago hemen, matematiketan-en.
Hona hemen artikulu zaharrago horiek ikusteko loturak:
Biderketa taulak praktikatzeko bi jolas
Biderketa taulak praktikatzeko 3. jolasa
Batu, ken edo bider txikiak egiteko jolasak
Biderketak mekanizatu…jolastuz
Gaur, biderketa luzeagoak egiteko gure algoritmoa da aztertu nahi dudana eta aldi berean beste eragiteko modu batzuk badaudela gogorarazi nahi dizuet.
Ikus ditzagun argazkietako ariketak:
GURE OHIKO ALGORITMOA
Gure ohiko algoritmoa aztertzen badugu, zera ikusiko dugu:
- Zenbakien zifrak biderkatzen ditugu, batekotik hasi eta azkenengo zifrara.
- Ez du onartzen pausuen ordena aldatzea
- Hamarreko txikiaren figura mantentzen du (batuketa eta kenketan daukan mekanismo bera dauka)
- Lerroen desplazamendua egitea ezinbestekoa da emaitza zuzena lortzeko.
- Zenbakiak ondo lerrokatzea ezinbesteskoa da emaitza zuzena lortzeko.
- Emaitza nondik norakoa izango den jakiterik ez dago azken eragiketa egin arte.
- Instrukzioetatik gehienak itsuan egiten dira, arrazoia jakin gabe.
OAOA METODOA
.
.
.
.
.
.
.
OAOA metodoan egiten dena aztertzen badugu:
- Zifren posizioaren araberako balioa kontuan hartzen da biderketa egitean. Biderkatzen dena hamarrekoa edo ehunekoa edo batekoa den kontuan hartzen da, alegia.
- Biderketa egiten nondik hasi aukeratu egin daiteke. Argazkietan adibidez, hamarrekoetatik hasi naiz, baina batekoetatik ere hasi nintekeen.
- Azpikaldeko batuketak egiten ere nahi den lekutik hasi daitekeenez, lerrokatzeak garrantzia galtzen du azken batuketan.
- Emaitzaren tamaina sumatu daiteke tartean ateratzen diren zenbakien tamaian ikusita.
- Biderketa oso haundiak badira, ez dituzte eskuz egiten.
ABN ALGORITMOA
.
ABN metodoan hau daukagu:
- Biderketan parte hartzen duten zenbakiak deskonposatu egiten dira. Nik sistema hamartarra erabili dut erosoena egiten zaidalako, baina beste modu baten ere deskonposatu nitzakeen.
- Aukeratu egin daiteke nondik hasi biderketak egiten.
- Biderketa taula “zabalduak” jakitea eskatzen du. (2×3=6 izanda, 20×3 edo 200×30 egiten jakitea, alegia)
- Biderkatzen diren kopuruek ez dute zentzua galtzen bidean. Hau da, 351€ren inguruko buruketa batekin ari bagara, biderketa egiten ari garen bitartean 300€, 50€ eta 1€ dauzkagu.
- Lerrokatzen aritzeko beharrik ez dago.
- Emaitzaren tamaina ere ikus daiteke nondik norakoa izango den azken kalkuluak egin aurretik.
Tira bada, ikusi duzue zein modu diferentetan egin daitekeen biderketa bat. Orain, zuen iritzia jasoko nuke gustura. Nik azken boladan gero eta grina handiagoa daukat Euskal Herriko ikastetxeetan beste algoritmo batzuekin jardutearen alde egiteko. Zer diozue zuek?
6 pings